भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर आतापर्यंत सहा अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्षांनी भारताला भेट दिली आहे. १९५९ मध्ये अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष ड्वाइट डी आइजनहॉवर यांनी भारत दौरा केला. भारत दौऱ्यावर आलेले ते पहिले अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष होते. त्यावेळी त्यांनी पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू यांच्यासोबत चर्चा केली. त्यांचा हा दौरा भारत-अमेरिका संबंध अधिक मजबूत करण्यासाठी होता.
▪️रिचर्ड निक्सन: वर्ष १९६९
रिचर्ड निक्सन हे भारत दौऱ्यावर आलेले दुसरे अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष आहेत. त्यांनी त्यावेळी पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांच्यासोबत चर्चा केली. जवळपास २३ तास निक्सन भारतात होते. भारत आणि अमेरिकेतील संबंधामध्ये आलेला तणाव कमी करण्यासाठी त्यांची ही भेट होती. अलिप्तवादी राष्ट्र चळवळीत भारताची भूमिका महत्त्वाची होती. त्यादृष्टीने निक्सन यांनी इंदिरा गांधी यांच्यासोबत चर्चा केली होती. निक्सन हे पाकिस्तान समर्थक समजले जात असतं. त्यामुळेच त्यांनी अनेकदा भारताविरोधात निर्णय घेतले.
▪️जिमी कार्टर: वर्ष १९७८
वर्ष १९७८ मध्ये अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जिमी कार्टर यांनी भारत दौरा केला. त्यावेळी पंतप्रधान मोरारजी देसाई होते. या दोघांमधील चर्चा फार सकारात्मक झाली नाही. भारताने अणवस्त्र बनवू नये यासाठी अमेरिकेचा दबाब होता. मात्र, भारताने त्याला नकार दिला. पंतप्रधान देसाई यांनी अणवस्त्र प्रसारबंदी करारावर स्वाक्षरी करण्यास नकार दिला.
▪️बिल क्लिंटन: वर्ष २०००
वर्ष २००० मध्ये अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष बिल क्लिंटन यांनी भारत दौरा केला. जवळपास २२ वर्षांनी अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष भारत दौऱ्यावर येत असल्यामुळे या दौऱ्याला विशेष महत्त्व होते. पंतप्रधान अटल बिहारी वाजपेयी यांच्यासोबत अनेक मुद्यांवर त्यांनी चर्चा केली. संसदेच्या संयुक्त अधिवेशनात बिल क्लिंटन यांचे भाषण ही झाले.
▪️जॉर्ज डब्लू बुश: वर्ष २००६
बिल क्लिंटन यांच्यानंतर अमेरिकेचे राष्ट्रपती जॉर्ज डब्लू बुश भारत दौऱ्यावर २००६ मध्ये आले होते. बुश यांच्या या दौऱ्यात भारत आणि अमेरिकेत नागरी अणू करारावर स्वाक्षरी करण्यात आली. भारत या अणू करारानंतर अणवस्त्र प्रसार बंदी करारावर स्वाक्षरी न करताही अणू कार्यक्रम राबवणारा देश झाला.
▪️बराक ओबामा: वर्ष २०१० आणि २०१५
भारताचा दौरा करणारे बराक ओबामा हे सहावे अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष ठरले. बराक ओबामा हे २०१० आणि २०१५ अशा दोन वर्षात त्यांनी भारत दौरा केला. पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांच्या कार्यकाळात २०१० मध्ये भारत दौऱ्यात त्यांनी संयुक्त राष्ट्र संघाच्या सुरक्षा परिषदेत भारताच्या स्थायी सदस्यत्वाचे समर्थन केले होते. व्यापार, सुरक्षा अशा विविध मुद्यांवर त्यांनी करार केले. त्याशिवाय त्यांनी संसदेला संबोधित केले.
त्यानंतर बराक ओबामा हे २०१५ मध्ये भारतीय प्रजासत्ताक दिनाच्या सोहळ्याचे प्रमुख अतिथी म्हणून भारत दौऱ्यावर आले होते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांना आमंत्रित केले होते.
No comments:
Post a Comment