Wednesday, 12 August 2020

माझे गाव, गंदगीमुक्त गाव

माझ्या गावचे नाव सोन्याळ आहे.  माझे गाव लहान आहे पण एक परिपूर्ण गाव आहे.  माझे गाव आता गंदगीमुक्त आहे.  आमच्या गावातील लोकांनी गाव स्वच्छ करण्याचा प्रयत्न केला आहे.  गावातील लोकांनी प्रथम स्वच्छतेकडे अधिक लक्ष दिले.  गावाला कचरामुक्त करण्यासाठी गावातील रहिवाश्यांनी प्रामुख्याने चार गोष्टी केल्या ज्या खेड्यांना कचरामुक्त करण्यात यशस्वी ठरल्या.  ती मुख्य 4 कार्ये आहेतः - 1. शौचालय बांधणे 2. नाले-गटारी बनवणे 3. जागोजागी कचराकुंड्या ठेवणे 4. झाडे लावणे.

आपल्या सर्वांना ठाऊकच आहे की पूर्वी गावात शौचालयांविषयी इतकी जागरूकता नव्हती, परंतु अलीकडच्या काही वर्षांत शौचालयाचे महत्त्व लोकांना समजू लागले आहे. हागणदारीमुक्त गाव,स्वच्छता अभियान यासारख्या योजना राबविण्यात आल्याने स्वच्छतेचे महत्त्व अधोरेखित झाले आहे. शौचालयाचे महत्त्व खेड्यातील लोकांना व गावातील सर्व रहिवाशांना त्यांच्या घरी समजले. त्यामुळे गावातील  प्रत्येकाने शौचालय बांधले आहे.  आता आमच्या गावातील कोणत्याही रहिवाशास उघड्यावर किंवा शेतात इत्यादी स्वच्छतागृहात जाण्याची गरज नाही.
याचबरोबर गावात सांडपाण्याचा निचरा होण्यासाठी गटारी बांधण्यात आल्या आहेत. प्रत्येकाने आपल्या घरासमोर पक्की नाले बांधली आहेत, जेणेकरून सांडपाणी साचू वाहू नये, व डास वाढू नयेत, याची काळजी घेतली जात आहे.गावात आमच्या पावसाचे पाणीसुद्धा एका ठिकाणी गोळा होत नाही.
केरकचरा कुठेही पडू नये किंवा टाकला जाऊ नये म्हणून जागोजागी कचराकुंड्या ठेवण्यात आल्या आहेत. त्याचबरोबर त्यातला कचरा वेळोवेळी उचलला जातो व गावाबाहेर टाकला जातो.त्यामुळे गावात रोगराई वगैरे पसरत नाही. आमच्या गावात १००-२०० मीटर अंतरावर एक कचराकुंड्या ठेवल्याचे दिसेल.  आता गावातील कोणतीही व्यक्ती आपला कचरा रस्त्यावर टाकत नाही.
झाडांमुळे ऑक्सिजनचा पुरवठा वाढतो. परिसरातील हवा स्वच्छ राहते. त्यामुळे गावात रस्त्याच्या कडेला झाडे लावण्यात आली आहेत. विशेषत: यात शाळेतील  मुलांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.  गावातील रहिवाशांनी त्यांच्या घरासमोर एक झाडही लावले आहे. आपल्या रानातदेखील मुलांनी आणि पालकांनी विविध प्रकारची झाडे लावली आहेत. वनौषधी झाडांचे प्रमाण गावात वाढत आहे, हे महत्त्वाचे आहे.

माझ्या गावाचे सरपंच आणि सदस्य यांचे गावाच्या स्वच्छतेकडे अधिक लक्ष असते. त्यामुळे गाव नेहमी हरित आणि स्वच्छ  राहण्यास मदत होते. त्यांनी गाव सुधारण्यासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे आणि वेळोवेळी गावातील लोकांना मदतही केली आहे.

आता आमच्या गावात अस्वच्छता नाही.  आता संपूर्ण गावात आजूबाजूला हिरवळ आहे, शुद्ध वातावरण आहे.  गावातील केरकचरा विल्हेवाट लावली जाते असल्याने आता आपल्या गावात कुणीही लवकर आजारी पडत नाही.  या गावातील बरेच लोक निरोगी आहेत.  अशा प्रकारे माझे गाव गंदगीमुक्तमुक्त आणि परिपूर्ण गाव बनले आहे.गावाचा आम्हाला अभिमान आहे.-मच्छिंद्र ऐनापुरे, जत

No comments:

Post a Comment