शस्त्रक्रियावेळी डॉक्टर हिरवे कपडे का घालतात?

दवाखान्यात ऑपरेशन थिएटरमध्ये जाताना किंवा बाहेर येताना डॉक्टर मंडळी हिरव्या किंवा निळ्या कपड्यात दिसतात. त्यामुळे अनेकांना प्रश्न पडणं साहजिक आहे की, ऑपरेशन करताना डॉक्टर याच दोन रंगाचे कपडे का वापरत असतील? याचा तुम्ही कधी विचार केलाय का? हे कपडे लाल, पिवळ्या किंवा इतर कोणत्याही रंगाचे का नसतात? असे म्हटले जाते की, पूर्वी डॉक्टरांपासून ते हॉस्पिटलचे सर्वच कर्मचारी पांढऱ्या रंगाचे कपडे वापरत होते; पण 1914 मध्ये एका प्रभावशाली डॉक्टरांनी या पारंपरिक पांढऱ्या रंगाच्या ड्रेसला हिरव्या रंगात बदलले. तेव्हापासूनच हे हिरव्या कपड्यांचे चलन सुरू झाले. मात्र, काही डॉक्टर निळ्या रंगाचे कपडे वापरतात. हॉस्पिटलच्या पडद्यांनाही हिरवा किंवा निळा रंग असतो. त्यासोबतच हॉस्पिटलच्या कर्मचाऱ्यांचे कपडे आणि मास्कही हिरव्या किंवा निळ्या रंगाचे असतात. म्हणून  प्रश्न पडणं साहजिक आहे की, या हिरव्या आणि निळ्या रंगात असे काय खास आहे? जे इतर रंगांमध्ये नाही. टुडे सर्जिकल नर्सच्या 1998 च्या अंकात प्रकाशित केलेल्या अहवालानुसार, सर्जरीवेळी डॉक्टरांनी हिरव्या रंगाचे कपडे वापरणे सुरू केले, कारण या रंगाने डोळ्यांना आराम मिळतो. जेव्हा आपण एखाद्या रंगाकडे एकसारखे बघतो तेव्हा डोळ्यांना एक वेगळाच थकवा जाणवू लागतो. तसेच डोळे कोणत्याही चमकदार वस्तूला पाहून चमकतात; पण लगेच आपण जेव्हा हिरव्या रंगाकडे बघतो तेव्हा डोळ्यांना आराम मिळतो. आता वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून बघायचे झाल्यास आपल्या डोळ्यांची निर्मिती अशी झाली की ते मुख्यता लाल, हिरवा आणि निळा रंग बघण्यात सक्षम आहेत. या रंगांच्या मिश्रणाने तयार झालेले इतर कोट्यवधी रंग मनुष्यांचे डोळे ओळखू शकतात; पण या सर्वच रंगांच्या तुलनेत आपले डोळे हिरवा किंवा निळा रंगच अधिक चांगल्याप्रकारे बघू शकतात आणि याच कारणामुळे हॉस्पिटलमध्ये पडद्यांपासून ते कर्मचाऱ्यांच्या कपड्यांपर्यंत रंग हिरवा किंवा निळा असतो. जेणेकरून हॉस्पिटलमध्ये येणाऱ्यांना आणि तिथे राहणाऱ्या रुग्णांच्या डोळ्यांना आराम मिळावा. डॉक्टर ऑपरेशनवेळी सतत रक्त आणि मानवी शरीराच्या आतील अंग बघून मानसिक दबावात येऊ शकतात. अशात हिरवा रंग बघून त्यांचा तणाव दूर होतो. म्हणून ते हिरव्या रंगाचे कपडे घालतात.